In de Wet verevening pensioenrechten (WVP) is geregeld dat er bij echtscheiding aanspraak ontstaat op de helft van het door de andere partner tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen. Het maakt daarbij niet uit of u getrouwd bent in gemeenschap van goederen of onder huwelijksvoorwaarden. De WPV geldt voor echtscheidingen na 1 mei 1995.
Onder de WVP vallen onder meer: aanspraken op ouderdomspensioen die in loondienst zijn opgebouwd, in eigen onderneming opgebouwde pensioenaanspraken, kapitaalverzekeringen met pensioenclausule, een kapitaalgedekt overbruggings- of prepensioen.
Niet onder de WVP vallen onder meer: lijfrentepolissen, VUT-regelingen, nabestaandenpensioen, AOW-pensioen.
Afwijken van de wettelijke regeling is toegestaan. Er zijn dan verschillende opties. De meest voorkomende zijn de volgende.
U past wel de WVP toe, maar voor een langere of kortere termijn dan de duur van het huwelijk. Bijvoorbeeld: u verdeelt al het pensioen, ook het pensioen dat vóór het huwelijk is opgebouwd. U past wel de WVP toe, maar u verdeelt het pensioen voor een ander percentage dan 50:50. U verdeelt helemaal niets, zodat ieder de volledige eigen pensioenaanspraken behoudt. Of tenslotte: u past conversie toe van de opgebouwde pensioenaanspraken.
Bij conversie worden het aandeel van de ex-partner in het ouderdomspensioen van de pensioenopbouwer, samen met de waarde van het eventuele bijzonder nabestaandenpensioen, omgezet in één ouderdomspensioenrecht voor de ex-partner.
Conversie is alleen mogelijk wanneer de pensioenuitvoerder daarmee instemt. Bij conversie wordt het verevende deel van het ouderdomspensioen, samen met het bijzonder partnerpensioen, omgezet in een eigen pensioenrecht voor de ex-partner. Dat omgezette pensioen gaat in op de pensioendatum van die ex-partner. Het voordeel van de conversie is dat de pensioenbanden tussen de partners doorgesneden zijn en dat de pensioenuitkeringen niet meer afhankelijk zijn van leven of dood van de ander. Voor de vereveningsplichtige betekent dit, dat definitief afstand wordt gedaan van het te verevenen deel van het ouderdomspensioen. Na overlijden van de ex-partner komt het verevende deel niet terug bij de vereveningsplichtige. Voor de vereveningsgerechtigde geldt dat niet alleen het te verevenen ouderdomspensioen maar ook het bijzonder partnerpensioen wordt omgezet. Bij overlijden van de ex-partner wordt dus geen partnerpensioen uitgekeerd. Als de vereveningsgerechtigde afhankelijk is van alimentatie, kan dit een minpunt zijn.
Conversie heeft dus voor- en nadelen. De keuze voor conversie moet worden gemaakt aan de hand van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Het beste is om u goed te laten voorlichten door een pensioenadviseur.
Voor de pensioenverevening moet u binnen 2 jaar na de scheiding bij de pensioenuitvoerder een aanvraag indienen met een speciaal formulier. Hieronder staat het (per 1 oktober 2017 vernieuwde) formulier waarmee u de verevening kunt aanvragen.
Aanvraagformulier pensioenverevening
Soms zijn er meerdere pensioenen opgebouwd. Voor elk pensioen moet dan een apart formulier worden ingediend. Het formulier kan door beide ex-echtgenoten worden ingevuld en ondertekend, maar ieder van de partners mag de pensioenverevening ook alleen aanvragen. Alleen als u een afwijkende vorm van verdeling of conversie heeft afgesproken (zie boven) moeten u en uw ex-partner beiden het formulier ondertekenen. Als u de formulieren op tijd heeft ingevuld, betaalt de pensioenuitvoerder het pensioen na pensionering automatisch uit aan u en uw ex-partner. U hoeft tegen die tijd dus niets meer met uw ex-partner te regelen.
Wanneer degene die het pensioen heeft opgebouwd eerder komt te overlijden dan de ex-partner, stopt de uitkering van ouderdomspensioen aan de ex-partner. Maar: mogelijk ontvangt deze dan nog wel bijzonder nabestaandenpensioen.
Wanneer de ex-partner (degene die niet het pensioen had opgebouwd) eerder overlijdt, krijgt degene die het pensioen heeft opgebouwd weer het volledige pensioen terug.
Als u het formulier te laat (d.w.z. niet binnen 2 jaar na de echtscheiding) heeft ingediend, dan zal de pensioenuitvoerder het pensioen na pensionering van uw ex-partner niet rechtstreeks aan u betalen. Maar: uw recht op de helft van dat pensioen blijft wel bestaan! U moet het dan bij uw ex-partner opeisen en niet bij het pensioenfonds.
De Wet Verevening Pensioenrechten bij scheiding geldt sinds 1 mei 1995. Bent u gescheiden voor die datum? Dan gelden er andere regels. Wij informeren u graag.
Woont u samen en gaat u uit elkaar, dan is er alleen aanspraak op elkaars pensioen als dat is afgesproken in een notarieel samenlevingscontract.
Wij adviseren cliënten die gaan scheiden altijd om advies te vragen aan een pensioenadviseur, zeker nu de WPV gewijzigd zal gaan worden. Bedoeling was dat de wijzigingen per 1 juli 2022 in werking zou treden, maar er is (opnieuw) sprake van uitstel.
Zie hier voor de kamerstukken van de Wijziging Wet pensioenvervening bij scheiding.