Doen!

Jaren geleden zat ik thuis met een fysieke handicap. Omdat werken er even niet in zat, besloot ik gastgezin voor Spaanse pleeghonden te worden. Het eerste hondje dat bij ons kwam logeren, noemden we Bambi. Omdat ze op een hertje leek. Bambi had in Spanje – net als haar soortgenoten – in erbarmelijke omstandigheden geleefd.

Niet iedereen was even enthousiast. Waar begin je aan?! Misschien is dat beest wel ziek. En hé, miljoenen honden op de wereld hebben het slecht. Je kunt ze heus niet allemaal redden.

Dat laatste klopt natuurlijk.

Maar is dat een reden om niets te doen?

We worden er dag in dag uit onder bedolven. Berichten over miljoenen vluchtelingen. Oorlog, honger, onderdrukking. Brexit. Een man die Trump heet. De aarde die wel degelijk opwarmt. Opkomend nationalisme, het angstaanjagende ‘wij tegen zij’ …

Soms maakt het murw en moedeloos.

Maar is dat een reden om niets te doen?

Ik ben druk. En ken veel mensen die dat ook zijn. Druk met werk, deadlines, doe-lijsten. Te druk voor pleeghondjes. Druk. Wat heb ik een bloedhekel aan dat woord. Omdat het de schijn van gezonde bedrijvigheid geeft. Terwijl in werkelijkheid een groot en gevaarlijk gebrek dreigt. Een gebrek aan aandacht voor essentiële dingen. Dingen die je zomaar uit het oog kunt verliezen als je druk bent.

Is ‘druk’ zijn een reden om niets te doen?

Toen ik psychologie studeerde, leerde ik dat echt altruïsme niet bestaat. De mens is een calculerend wezen dat welbeschouwd alleen handelt uit eigenbelang. Vanuit die optiek doen we alleen iets voor een ander als we er zelf ook beter van worden. De beloning hoeft niet altijd geld of macht te zijn. Prestige, applaus of gewoon het goede gevoel dat je krijgt als je een ander blij maakt, werken ook heel belonend.

Dit sceptische mensbeeld kantelt intussen wel weer. Zo rationeel calculerend zijn we niet, blijkt uit onderzoek. Psychologen, biologen, economen ze buitelen over elkaar heen met beschouwingen over de aard van de mens – over wie we zijn, wat we doen en vooral waarom.

Ik word er soms moe van. Die drang om alles wat we doen, te willen duiden.

Maar is dat een reden om niets te doen?

Kerst 2016

Aandacht geven.

Een compliment geven.

Een kus geven.

Vergeven.

Doen, want daar is alle reden voor.